იურიდიული დახმარების სამსახური სახელმწიფო ორგანიზაციაა, რომელიც  უზრუნველყოფს უფასო  სამართლებრივ დახმარებას მოწყვლადი ბენეფიციარებისთვის.  სამსახური 2007 წლის ივლისში შეიქმნა და  დღეისათვის,  იურიდიული  დახმარების  ბიუროებისა  და საკონსულტაციო   ცენტრების   მეშვეობით,   საქართველოს თითქმის მთელ ტერიტორიას ფარავს.

უფასო იურიდიული დახმარება გულისხმობს ისეთ მომსახურებას, როგორიცაა:

►იურიდიული  კონსულტაცია ყველასთვის – ნებისმიერ  სამართლებრივ საკითხზე;

► სამართლებრივი  დოკუმენტაციის შედგენა (განცხადება,  შუამდგომლობა და სხვ.);

► საზოგადოებრივი ადვოკატის მომსახურება სისხლის სამართლის პროცესში, ბრალდებულის, მსჯავრდებულის, გამართლებულისათვის, არასრულწლოვანი დაზარალებულის და  გამოსაკითხი პირი/მოწმის ინტერესების დასაცავად;

► საზოგადოებრივი  ადვოკატის  მომსახურება  სამოქალაქო  და  ადმინისტრაციული  სამართლის  გარკვეულ  საქმეებზე;

► წარმომადგენლობა ადმინისტრაციულ ორგანოში ადმინისტრაციული  სამართლის  გარკვეულ  საქმეებზე;

იურიდიული  დახმარების  სამსახური  უ ფ ა ს ო  მომსახურებას უზრუნველყოფს  ბიუროების,  საკონსულტაციო  ცენტრებისა და  მოწვეულ  საზოგადოებრივ  ადვოკატთა  რეესტრის  მეშვეობით.

ვინ ითვლება გადახდისუუნაროდ იურიდიული დახმარების მიზნებისთვის?

პირი,  რომელიც სოციალურად  დაუცველი ოჯახების  მონაცემთა  ერთიან  ბაზაში რეგისტრირებული ოჯახის  წევრია  და  მისი  სარეიტინგო  ქულა  შეადგენს  70 ათასს ან ნაკლებს და აგრეთვე, გარკვეული კატეგორიების პირთათვის,  100 ათასს ან ნაკლებს.

განსაკუთრებულ   შემთხვევებში,   სამსახურის   დირექტორის გადაწყვეტილებით,   იურიდიული დახმარებით სარგებლობა შეუძლია  იმ პირსაც, რომელიც არ არის სოციალურად დაუცველი ოჯახების მონაცემთა ერთიან ბაზაში რეგისტრირებული, თუმცა მძიმე სოციალურ­ეკონომიკური  მდგომარეობიდან  გამომდინარე, თვითონ   ვერ   გაიღებს საადვოკატო მომსახურებასთან დაკავშირებულ ხარჯებს.

არასრულწლოვანთა დაცვა

იურიდიულდახმარების სამსახური არასრულწლოვანბრალდებულს/მსჯავრდებულს/გამართლებულს/მოწმეს  და  დაზარალებულს  უზრუნველყოფს   უფასო იურიდიული   დახმარებით. სისხლის სამართალწარმოებისას, იურიდიული  დახმარების  უფლებით, ასევე,  სარგებლობენ  18-­დან 21 წლამდე ასაკის  ახალგაზრდები.

ადვოკატი სავალდებულო წესით ენიშნება ბრალდებულს, თუ:

იურიდიული  დახმარების  სამსახური   უფასო   საადვოკატო   მომსახურებას   უზრუნველყოფს:

⇒ იმ გადახდისუუნარო, თავისუფლებააღკვეთილი პირისთვის, რომლის მიმართ პატიმრობის  კოდექსის შესაბამისად, პენიტენციურ დაწესებულებში მიმდინარეობს დისციპლინური სამართალწარმოება და იგი მოითხოვს ადვოკატის დანიშვნას სახელმწიფოს ხარჯზე.

⇒იმ ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევის საქმეზე, რომლზეც გათვალისწინებულია პატიმრობა, თუ პირი გადახდისუუნაროა და მოითხოვს ადვოკატის დანიშვნას სახელმწიფოს ხარჯზე.

⇒ თუ არანებაყოფლობითი   ფსიქიატრიული   დახმარების   მიზნით პირის სტაციონარში მოთავსების ან/და ვადის გაგრძელების შესახებ საქმეს განიხილავს სასამართლო.

⇒ იმ   ფსიქოსოციალური   საჭიროების   მქონე პირთათვის,  რომელთა  მხარდამჭერის  მიმღებად  ცნობის საკითხსაც განიხილავს სასამართლო.

⇒ იმ თავშესაფრის  მაძიებლი,   ლტოლვილი, ჰუმანიტარული და დროებითი დაცვის სტატუსის მქონე პირისთვის, რომლის საერთაშორისო დაცვის მოთხოვნასთან  დაკავშირებული დავაც  უნდა  განიხილოს სასამართლომ,  მიუხედავად  მისი  გადახდისუნარიანობისა, თუ მან ადვოკატი ზოგადი წესით არ აირჩია.

⇒ არანებაყოფლობითი  იზოლაციის  მიზნით, იმ პაციენტის მიმართ, რომელსაც დაუდგინდა ტუბერკულოზის დადასტურებული შემთხვევა და პირის  შესაბამის სამედიცინო  მომსახურების  მიმწოდებელ  დაწესებულებაში მოთავსების   ან/და   ვადის   გაგრძელების   შესახებ   საქმეს განიხილავს სასამართლო.

⇒ “იურიდიული   დახმარების   შესახებ”   საქართველოს   კანონის  231  მუხლიდან  გამომდინარე,  საქმის  სირთულისა  და მნიშვნელობის  გათვალისწინებით,  თუ  კი  პირი  გადახდისუუნაროა,  სამოქალაქო  და  ადმინისტრაციული  სამართლის შემდეგ საკითხებზე:

⇒ ქალთა მიმართ ძალადობის ან/და ოჯახში ძალადობის მსხვერპლისათვის/სავარაუდო მსხვერპლისათვის, როდესაც მის მიმართ „დამცავი“ ორდერის გამოცემის საკითხს განიხილავს სასამართლო, უფლება აქვს ისარგებლოს საზოგადოებრივი ადვოკატით, მიუხედავად მისი გადახდისუნარიანობისა, თუ მან ზოგადი წესით არ აირჩია ადვოკატი; ხოლო პოლიციის მიერ „შემაკავებელი“ ორდერის გამოცემისას, ამ უფლებით სარგებლობა მსხვერპლს/სავარაუდო მსხვერპლს შეუძლია, თუ იგი გადახდისუუნაროა.

ოჯახში ძალადობის მსხვერპლი, გადახდისუნარიანობის მიუხედავად, ასევე, უზრუნველყოფილია საადვოკატო მომსახურებით „იურიდიული დახმარების შესახებ“ საქართველოს კანონის 231 მუხლით გათვალისწინებულ სამოქალაქო და ადმინისტრაციულ იმ საქმეებზე, რომლებიც დაკავშირებულია ოჯახში ძალადობის ფაქტთან.

იურიდიული კონსულტაცია

იურიდიული კონსულტაცია  გულისხმობს უფასო რჩევას ნებისმიერ სამართლებრივ საკითხზე.

იურიდიული   დახმარების   სამსახურში   კონსულტაციის   მისაღებად რაიმე დოკუმენტის წარდგენა სავალდებულო არ არის, თუმცა სრულფასოვანი კონსულტაციის მისაღებად, სასურველია, წარმოდგენილი  იყოს  ბენეფიციარის  სამართლებრივ  პრობლემასთან  დაკავშირებული  დოკუმენტები.  იურიდიული  დახმარების   სამსახურის   უფასო   კონსულტაციით   სარგებლობა ნებისმიერ  პირს  შეუძლია. 

კონსულტაციის  მიღება შესაძლებელია, როგორც პირადად, ასევე,  ტელეფონითა და ონლაინ საშუალებით.

სამართლებრივი  დოკუმენტების შედგენა

კონსულტაციის  ფარგლებში,  საჭიროებიდან გამომდინარე, შესაძლებელია სამართლებრივი დოკუმენტების მომზადებაც - საჩივარი,   სარჩელი,   განცხადება, შუამდგომლობა,  შესაგებელი  და  სხვ. ამისათვის პირი უნდა აკმაყოფილებდეს გადახდისუუნარობის კრიტერიუმს.

ადვოკატის გამოყოფის პროცედურა

ბენეფიციარს შეუძლია სისხლის, სამოქალაქო და ადმინისტრაციული   სამართლის   საქმეზე   საზოგადოებრივი ადვოკატის დანიშვნის თხოვნით მიმართოს იურიდიული დახმარების სამსახურს პირადად, ნათესავის, ახლობლის ან კანონიერი წარმომადგენლის მეშვეობით. ამისათვის   მან   იურიდიული   დახმარების   ბიუროს   უფროსის/საკონსულტაციო        ცენტრის კონსულტანტის სახელზე  უნდა  შეადგინოს  განცხადება,  სადაც  დაასაბუთებს საზოგადოებრივი ადვოკატის გამოყოფის აუცილებლობას.  ანუ,  უნდა  მიუთითოს  ის  სოციალურ­-ეკონომიკური პირობები,  რომელიც  ცხადყოფს,  რომ  მას  ან  მის  ოჯახს არა აქვთ საშუალება მოიწვიონ ადვოკატი საკუთარი ხარჯით (გადახდისუუნარობა).

♦საზოგადოებრივი    ადვოკატი,    საქმიდან    გამომდინარე, ინიშნება  განცხადებით  მიმართვიდან  დაუყოვნებლივ,  ან არაუმეტეს 2 დღის ვადაში.

♦ სამოქალაქო/ადმინისტრაციულ      სამართლის      საქმეზე (გარდა სავალდებულო დაცვის შემთხვევებისა) ადვოკატის  გამოსაყოფად  უნდა  არსებობდეს  სამი  წინაპირობა:

♦ იურიდიული    დახმარების    სამსახური    ვერ    დანიშნავს ადვოკატს, თუ პირი უკვე სარგებლობს საკუთარი ხარჯებით აყვანილი ადვოკატის მომსახურებით.